Het Leyduin, Vinkenduin en Woestduin.

Een paar weken geleden zijn we eens gaan kijken in het Leyduin. Het Leyduin ligt vlakbij de ingang De Oase naast de AWD, het is een klein wandelgebied waarin de natuur en een aantal oude woningen mooi samengaan.

De gelopen route.

Wat is het Leyduin precies? Een aantal weetjes over dit gebied.
In de 16de eeuw kwamen gegoede Haarlemmers in de zomer aan de duinrand wonen. Zij bouwden daar hun hofsteden of  'plaisierplaatsjes', meestal van bescheiden omvang. In de daarop volgende twee eeuwen waren het vooral Amsterdamse kooplieden die hun veel riantere buitenverblijven in deze streek vestigden.

Op vele plaatsen werden tuinen aangelegd, waarlangs ter beschutting tegen de zeewind een zogenaamde manteling van hoog opgaande bomen werd geplant. Vooral na 1760, toen de zogenaamde landschapsstijl overal ingang vond bij de tuinaanleg, werden werkelijke bebossingen tot stand gebracht. Deze strekten zich ook uit over de strandwallen, dus over de voormalige heide en akkers. Ze zijn nu nog te zien bij Boekenrode, Koekoeksduin, Leyduin, Vinkenduin, Woestduin,
de Hartenkamp en in het Engelse bos bij Huis te Vogelenzang.

Bij de Amsterdamse Waterleidingduinen grenst een strook Oud Strandwallenlandschap direct aan de Jonge Duinen, bijvoorbeeld tussen de ingangen Oase en Panneland. Een fenomeen, iets wat je in andere duingebieden maar weinig ziet. De landgoederen Woestduin, Vinkenduin en Leyduin, de aangrenzende strandvlakte en de bossen rond het Huis te Vogelenzang behoren tot het oude Strandwallenlandschap.

In de tweedewereldoorlog werden in het Leyduin duitse V1 lanceerinrichtingen opgesteld.
Dat was bijvoorbeeld ook het geval in Vogelenzang, in verband hiermee werd op 19 en 20 februari 1945 de gehele bevolking van Vogelenzang geëvacueerd.

Er leeft een kleine groep damherten in dit gebied, de vleermuis tref je hier ook aan. De vleermuizen in het Leyduin, Vinkenduin en Woestduin vliegen naar hun voedselgebied in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Tijdens deze tocht oriënteren ze zich op de met bomen omzoomde wegen zoals de Beckslaan en de Leyweg. Het is daarom heel belangrijk dat de laanbeplanting langs deze verbindingswegen van hun slaapplaats naar het voedselgebied in stand wordt gehouden.

In 1596 wordt de hofstede verkocht door Nicolaas van der Werve aan Engeltje Huygens, weduwe van Jan Frans Sluiswachter. Vanaf 1630 werd de buitenplaats volledig eigendom van de Haarlemse burgemeester Gerard van Teylingen.
In 1752 kwam er een vinkenbaan bij (het latere 'Vinkenduin'). In 1797 werd de buitenplaats omschreven als 'een Heerenhuizing met koetshuis stalling, tuinmanswoning, wagenhuis, vinkehuis, cascade en boerenbehuizing'.
De bovengenoemde 'Heerenhuizing' werd gesloopt in december 1803. In het noordelijke gedeelte van de buitenplaats bleef de boerderij staan. Dit gedeelte werd in 1808 gekocht door David Jacob van Lennep. Tussen 1813 en 1830 werd waarschijnlijk, ter vervanging van het gesloopte herenhuis, het 'nog bestaande deels houten huis, dat aan de boerderij grenst' gebouwd.

In 1830 erfde Anna Louise van Lennep, tweede echtgenoot van Hendrik Arnout van Lennep, de buitenplaats. In 1874 liet Hendrik Samuel van Lennep bij de cascade een nieuw huis bouwen.
In 1919 - 1920 werd het terrein van de buitenplaats in drieën gedeeld; daarbij werd 'Vinkenduin' afgesplitst. Het herenhuis Leiduin werd omstreeks 1920 gesloopt. Jacob van Lennep was overigens de grondlegger van de AWD. Zonder Jacob van Lennep zou de 11 jarige prins Willem van Oranje in 1851 waarschijnlijk niet de eerste schep in de grond hebben gestoken, en zou het uitgraven van de Oranjekom nooit plaats hebben gevonden. De AWD zou er dan nu waarschijnlijk heel anders uit hebben gezien.
De toenmalige eigenaar van het zuidelijke deel van de buitenplaats, P. Dorhout Mees, gaf na 1920 een nieuwe villa in opdracht. Deze villa werd ontworpen door de architect A. de Maaker.

Je kunt deze Villa bezoeken als je wilt.
De bewoners op een rijtje.
voor 1596 Nicolaas van der Werve
1596 - Engeltje Huygens x Jan Frans Sluiswachter
1630 - Gerard van Teylingen
1808 - David Jacob van Lennep
1830 - Anna Louise van Lennep
1920 - P. Dorhout Mees

Verder vind je hier nog andere mooie woningen en een prachtige stukjes bos. Wel jammer dat je af en toe het verkeer op de N206 kunt horen.

Het koetshuis op landgoed Woestduin. Piet Hulsbosch (geb. Panneland in 1862 en overleden1925) trouwde in 1899 met Geertje Langeveld (geb. Noordwijkerhout in 1866, overleden tussen 1938 en 1958) Samen gingen ze in het koetshuis op landgoed Woestduin wonen en begonnen er een melkwijk.

Aan de achterkant van het Koetshuis zie we twee damherten in de tuin staan.

  
Piet Hulsbosch woonde voordat hij met Geertje trouwde op Boerderij Panneland in de AWD. Ik heb daarvan een reconstructie gemaakt en boerderij Panneland ter illustratie weer op zijn oude plek in de AWD gezet. Hier vind je ook de bekende ijzeren ring in de boom waar vroeger de paarden aan vast werden gezet.

Vlak naast het koetshuis vind je deze heuvel, op de heuvel staat een bankje om even lekker op uit te rusten.

Op het vinkenduin komen we een vink tegen. Hier stond vroeger ook een vinkenbaan met bijbehorend huisje. Deze is later verdwenen omdat de vangst tegen begon te vallen. Hierna is er een nieuw vinkenhuisje gebouwd vlakbij de Oranjekom in het gebied Zeerust. Dat vinkenhuisje staat er nu nog. Als je meer over het vinkenhuisje en de vinkenbaan in de AWD wilt weten, klik dan hier.

We zijn alweer op weg naar de uitgang en daar komen we deze bizarre boom tegen.

En als laatste een Wants (als ik het goed heb) die op een bruggetje zit te zonnen.

Het was een mooie dag en heel leuk om dit stukje natuur vlak naast de AWD eens te bekijken.
Iedereen bedankt voor de reactie's op het vorige blog bericht!!

Groet,
Janny en Peter