Rondje De Zilk

Het is zondag en we trekken er vandaag weer op uit. Het wordt een avondwandeling en rond 15:00 komen we aan op de parkeerplaats bij De Zilk. Het is knap druk, maar we komen er al snel achter dat de meeste wandelaars op de paden blijven en wat dieper in het gebied komen we bijna geen mensen meer tegen.
Het voordeel van een avondwandeling is dat de meeste mensen dan richting huis gaan om hun warme maaltijd te nuttigen. Wij hebben de warme maaltijd in de rugzak en nuttige die in het zonnetje ergens midden in het duin. :-)

De gelopen route.

  




















We lopen meteen van het pad af via het Stenenbergje naar de Bosjes van de Stenenberg. Hier zie je mooi dat de natuur wakker begint te worden.

We volgen het Oosterkanaal richting het noorden langs het Kromme en het Ronde Del. Bij het Kromme zien komen we een aantal narcissen tegen. Deze narcissen zijn waarschijnlijk nog wat overblijfselen vanuit de tijd dat men in de AWD nog op kleine schaal bollen kweekte op het Schrama, het Narcissenkrocht en Balverskrocht. (krocht is een hol of spelonk)  En een kleine parelmoervlinder. (bedankt Ghita)

Net voorbij het Ronde Del kijken we nog even of we sporen kunnen vinden van het Voormalig Melkpad, maar dat pad kun je alleen nog flauwtjes zien via Google Earth. Het Melkpad werd vroeger gebruikt om melk van de boerderij op het Vogelenveld naar De Zilk te vervoeren. Hier direct onder zijn we vlakbij de Amerikaanse bosjes.

We vervolgen onze weg naar de brug over het Oosterkanaal aan de Oostweg. Bij De Perentuin schieten we nog een plaatje van het landschap en lopen lang het Convallariabos, 't vlak van het ouwe huis richting het Palmveld. Onderweg komen we nog een vink tegen.

Bij de Harmekuil (Harmelen = Hermelijn) lopen we zachtjes de heuvel op. Aan de andere kant is een diepe kuil vol met duindoorn en een mooie schuilplaats voor reeën. Boven aan de heuvel gekomen zien we niets, maar wij zijn wel gezien door een reeën paartje. Het vrouwtje staat ons tussen de duindoornstruiken te bekijken en het mannetje weet blijkbaar nog niet waarom hij ineens moet vluchten en kijkt om zich heen.

Op het Palmveld komen we bij wat we zelf wel De Oase noemen. De grond is hier behoorlijk nat en het landschap staat vaak blank. Deze keer staat er niet zoveel water op het land, maar het is nog flink drassig hier. We zien hier nog een wilde vos lopen, maar doordat er een aantal takken in de weg zitten werkt de autofocus niet goed en zijn de drie foto's die ik nog kon maken helaas onscherp.

 
Op het Hazenlegers stoppen we even om het warme avondeten te nuttigen. Er staat Macaroni Carbonara op het menu dus dat is wel even lekker na zo'n eind wandelen. Terwijl we zitten te eten valt mijn oog op een echte wilde vos die ons zit te begluren.

Hij zit een meter of 50 bij ons vandaag bij een drinkplaats en zodra hij door heeft dat we hem ook hebben gezien, gaat hij er vandoor. Bij een heuvel kijkt hij nog één keer om en verdwijnt. 

Dat was even leuk om tijdens de maaltijd toch een wilde vos te kunnen fotograferen. :-) We vervolgen onze weg over de Dorrepan, Hoekbosjes, Dubbeledrift en de Berkenwal naar het Weitje van de blauwe paal. Dit weitje is bij wijze van experiment tot 1,5 meter diep afgegraven om de oppervlakte dichter naar het grondwater te brengen zodat Greppelrus, Moeras Droogbloem en Waterpunge een kans krijgen om hier te groeien. Normaal staat het weitje droog of staat er een kleine laag water op het weitje. Nu staat 90% van het weitje onderwater en zien we er een Canadese gans rondzwemmen.

Op een klein eilandje zie ik het vrouwtje van de Canadese gans plat op haar nest liggen om niet op te vallen.

Het is al laat en we gaan op weg naar de uitgang. Bij de Groene Kijkberg stuiten we op een spitser.

We lopen over het Fransevlak naar de Paardenkerkhofbrug en we zien en horen een nachtegaal. Ik kan er niet heel dichtbij komen, dus moet ik de volle 250mm inzoomen en later wat croppen om hem nog een beetje goed in beeld te krijgen.

Vlakbij de uitgang zien we nog een mooi stukje natuur.

En zo komt er weer een eind aan een mooie dag in de AWD en gaan we weer op weg naar huis.
Iedereen nog bedankt voor de leuke reacties op de vorige blog berichten.

Groet,
Peter en Janny.

  

Het verhaal van het Van Limburg-Stirumkanaal

Onze meest favoriete plek in de AWD is wel het Van Limburg Stirum kanaal. Dit is een uniek stukje duingebied waar je het gehele jaar van kunt genieten. Vandaag wandelen we door het kanaal met zijn prachtige natuur. De lucht boven het kanaal is in tweeën gedeeld. Als je in het midden van het kanaal staat dan is het aan de oostkant van het kanaal dicht bewolkt, terwijl in het westen alleen wat kleine wolkjes zijn te zien tegen een strak blauwe lucht. Heel apart, maar het levert wel weer heel verschillende foto's op. 

De Gelopen Route.

Maar eerst even over de familie Van Limburg Stirum:
De graven van Limburg Stirum stammen af van de graven van Limburg aan de Lenne in Westfalen, dat aan de graven van Altena-Isenberg behoorde.
Diederik van Altena-Isenberg, zoon van Frederik van Isenberg en Sophie van Limburg, ontving in 1242 een deel van zijn vaders territorium. In 1289 bouwde hij een kasteel waaraan ook de naam Limburg werd verbonden. Voorts bezat hij onder meer de heerlijkheid Styrum.
Na de dood van Diederik I in 1301 deelden zijn zoons de bezittingen:

• Johan kreeg Styrum
• Eberhard I kreeg het graafschap Limburg (Lenne). Na het verwerven van Broich in 1372 wordt dit de tak Limburg-Broich (uitgestorven in 1511). Styrum werd na 1289 tot een bevestigd huis uitgebouwd en wordt in 1442 rijksleen genoemd.

Graaf Georg van Limburg Stirum huwt in 1539 met Irmgarde van Wisch, gravin van Bronkhorst. Zij is de erfgename van Wisch, Borculo, Wildenborch, Lichtenvoorde en Overhagen.
In 1591 huwt Joost van Limburg Stirum met Maria van Holstein-Pinneberg, de erfgename van de rijksheerlijkheid Gemen.
De zonen van Herman Otto van Limburg Stirum deelden na zijn dood in 1644 de bezittingen:

• Otto van Limburg Stirum krijgt Bronkhorst en Borculo
• Adolf Ernst van Limburg Stirum krijgt Gemen (uitgestorven 1800)
• Maurits van Limburg Stirum krijgt Styrum (uitgestorven 1809)

De heerlijkheid Bronkhorst werd in 1721 verkocht door Maria van Limburg Stirum. In 1726 werd de heerlijkheid Borculo door graaf Leopold verkocht aan de graaf van Flodorf. Hiermee zijn de semi-onafhankelijke heerlijkheden (waardoor Limburg Stirum bijna een Reichsunmittelbare status had) voor de familie verloren. Weliswaar wordt Bronkhorst in 1792 weer aangekocht door Frederik Albert van Limburg Stirum, maar in 1803 volgde een publieke verkoop.

 












Alle nu levende leden van de familie stammen af van Otto Ernst Gelder (1685-1769). Hij was de stamvader van takken in Nederland, Duitsland, Zweden en België. De grafelijke status van het geslacht werd in 1812 door Napoleon bevestigd en in 1814 werd het in de adel van het Koninkrijk der Nederlanden ingelijfd (achternaam: van Limburg Stirum). De Belgische tak stamt af van Willem Bernard (1795-1889), een zoon van Samuel John van Limburg Stirum, en voert de achternaam de Limburg Stirum.

Het Van Limburg Stirumkanaal is vernoemd naar deze familie. De familie was in de 19de eeuw de eigenaar van dit stuk van de AWD. De diepste delen van het kanaal zijn vochtig, vooral in deze tijd van het jaar. In de vallei vind je nu o.a. Parnassia, duizendguldenkruid en Duinrus. Ook vind je hier verschillende insecten zoals Bijenwolven, Libellen en ook de Rugstreeppad. Ook het Konijn en het Damhert zijn hier te vinden.

 
In 1995 is in de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD) een grootschalige verstuiving ontstaan in het gebied van het van Limburg Stirumkanaal. Het zuidelijk deel van dit in 1883 uitgegraven extractiekanaal is in maart 1995 opgevuld met het oorspronkelijke zand, voor zover dat nog aanwezig was in “depots” die tijdens het uitgraven van het kanaal, circa 100 jaar geleden waren aangelegd.

In 2006 is het noordelijke stuk opgevuld met zand. De situatie die na opvulling is ontstaan is voor het Nederlandse duingebied uniek.

Daarmee kwam er een einde aan ruim een eeuw van wateronttrekking aan dit gebied. Dat was maar goed ook want de gevolgen van de wateronttrekking  waren tot op grote afstand in de duinvalleien te merken.

De situatie die na opvulling is ontstaan is voor het Nederlandse duingebied uniek. In het gebied zijn geen verdere inrichtingsmaatregelen uitgevoerd. Alleen langs twee paden, dwars door het gebied, is voor de herkenbaarheid helm geplant. Hieronder zie je de verschillende zandlagen door de tijd heen.

Na de ingreep bleef een uitgestrekt kaal gebied achter van circa 3 km lang en 100-500 m breed. Dit gebied kon zich onder invloed van de wind vrijelijk ontwikkelen. Het eerste grootschalige verstuivingsexperiment in de Nederlandse kustduinen was een feit.

Dergelijke experimenten zijn van groot belang, omdat hiermee ervaring opgedaan kan worden met het toelaten van grootschalige verstuivingen als middel om verjonging in het duinterrein te stimuleren en verruiging tegen te gaan.

Zoals jullie kunnen lezen en zien is er genoeg aan variatie in dit gebied en is het zeker een bezoek waard. Alleen al het uitzicht op sommige plekken in het kanaal is de lange wandeling meer dan waard. Hieronder zie je een stukje duinkunst gemaakt door de wind en wind stond er genoeg. Op de hoge delen van het kanaal stond een harde snijdende wind en af en toe moesten we even de handschoenen aan en een muts op om de oren te beschermen.

In dit stukje AWD kunnen we elke dag wel wandelen als het aan ons ligt. Wij hebben van deze wandeling genoten en we hopen jullie ook. Via de Haasvelderweg lopen we weer terug naar de zilk en gaan tevreden naar huis.

Iedereen nog bedankt voor de reacties op ons vorige wandeling!!
Groetjes,
Peter en Janny.

Wandelen en Lezen in het duin

Woensdag starten we bij de ingang De Oase en lopen via het Peter en Janny pad (Het houten vlonder pad tussen de Oase en het bezoekerscentrum) naar het bezoekerscentrum. We hebben daar een ontmoeting met Linda van Waternet, het was alweer een tijd geleden dat we elkaar gesproken hadden. We drinken een bakkie thee en praten even bij over koetjes en kalfjes en andere dieren in de AWD. Heel gezellig en na een klein uurtje nemen we afscheid en gaan een paar uurtjes wandelen in het zonovergoten AWD.

Voordat we vertrekken kopen we wat honing en een exemplaar van de nieuwe editie van Lezen in het duin in het bezoekerscentrum. Het oude exemplaar stamt uit 1973 en het nieuwe boek bevat niet alleen veel info over de AWD, maar is ook rijk illustreert met prachtige nieuwe en oude foto's. Het nieuwe boek is geschreven door mevrouw Gert Baeyens (die we al eens hebben mogen ontmoeten) en Joop Mourik. Een aanrader!

De gelopen route.

Bij het Janny en Peter pad zien we het eerste damhert van vandaag. Ze ziet er goed doorvoed uit :-)
De laatste tijd lezen we op het internet veel horror stories over dode dieren in het gebied en zien we verhalen op tv van personen die de klok hebben horen luiden, maar wat moeite hebben met het vinden van de klepel. Zelf vinden wij dat Waternet het beheer over de dieren in het gebied moet uitvoeren. Zij hebben toegang tot de experts met verstand van zaken, weten het beste wat goed is voor de dieren want zij zitten er elke dag met de neus bovenop.  

Terwijl we over het vlonderpad lopen zien we deze boomklever aan het werk.

En dan komen we bij de in 1851 uitgegraven Oranjekom. We staan hier op de blauwe weg, langs deze weg lag begin jaren twintig van de vorige eeuw een spoorlijntje. De locomotieven met kipkarren voerde het zand af wat afkomstig was uit de Droge Kom (een stukje verderop) waar nu het vogeleiland ligt.

Ik was vergeten om de GPS aan te zetten, dus de track begint pas bij het Sprenkelkanaal waar we deze damherten aantreffen. Ze genieten lekker van de zon en liggen een beetje te herkauwen.

We lopen dwars over het Vinkenveld, steken een betonnen toevoersloot over bij de Stort van capelle richting de Schulpendam.

Schulpen zijn Schelpen dit heeft waarschijnlijk te maken met de karren vol met schelpen die vroeger van het strand naar het binnenland reden om hun lading daar af te leveren.
Hieronder het uitzicht vanaf de Schulpendam.

Bij de Schulpendam komen we een medewerker van Het Waterlaboratorium tegen die even een emmertje water uit het Nieuwkanaal aan het halen is. De Waterlaboratorium medewerker heeft er geen bezwaar tegen dat we hem fotograferen tijdens zijn werk.

Hij laat water uit de emmer in een plastic container lopen en voegt nog wat vloeistoffen toe.
In opdracht van Waternet gaat het water uit het Nieuwkanaal vervolgens naar het lab en wordt daar onderzocht op kwaliteit. Een noodzakelijk iets gezien het aantal mensen wat het water uit de AWD drinkt.

We laten de man weer met rust terwijl hij nog een kleine container met water vult.

We volgen de betonnen toevoersloot richting het Eiland van Rolvers. Wat is het nut van deze betonnen kanalen? Omdat men met duinwater alleen nooit aan de vraag van 70 miljoen m3 water per jaar kan voldoen, wordt er door twee vele kilometers lange waterleidingen voorgezuiverd water uit de Lek bij Nieuwegein aangevoerd. Dit water loopt via de betonnen kanalen naar het infiltratiegebied waar het langzaam in de bodem kan zakken.

Waarom betonnen kanalen? Omdat je niet wil dat het water onderweg in de grond terecht komt in een gebied waar je het water niet in de grond wilt hebben.
Twee Zaagbekken vliegen op en ik kan het mannetje nog net op tijd vastleggen in zijn vlucht.

We zijn nu bij de toevoersloot langs het Eiland van Rolvers. Dit kanaal is niet van beton.

Aan de rechterkant in de bosjes van Rolvers zien we een Vlaamse Gaai op zoek naar voedsel.

Bij de rand van het Klein Zwarteveld komen we een medewerker van Waternet tegen. Hij verteld dat hij bezig is de RVS plaat in het sluisje schoon te spuiten. Dat doet hij ook in het voorjaar omdat de plaat ander bedekt wordt met algen en waterplanten,  na verloop van tijd glimt de plaat weer als een spiegel. Leuk om dat eens te kunnen bekijken.

We lopen over de kruizing bij de Duizendmeterweg. We zien een tamme vos lopen en een mevrouw die het diertje Dikkie Dik noemt en eten in de hand heeft. Een man met een ontheffingskaart op zijn fiets zegt trots dat hij het diertje net wat lekkers heeft gegeven. Mooi he, Waternet laat je fietsen in een gebied waar dat eigenlijk niet mag en als dank verziek je de dieren.
Ergernis, en we lopen maar naar het Barnaartkanaal om even te kijken of de ijsvogel er is. Die is er niet, maar wel een prachtig uitzicht over het kanaal.

Via de Hazenhoek lopen we naar het Middenveld waar een ijzig koude harde wind staat. Gelukkig hebben we mutsen en handschoenen bij ons, maar lekker is anders. Na een tijdje komen we op het eendenvlak en lopen van daaruit naar de Pan van de Houtpoort. Hier zien we weer een heleboel damherten in het zonnetje grazen, het is hier bijna windstil. De mutsen en handschoenen kunnen weer terug in de rugzak.

Aan de rand van het Sprenkelbos gaan we even uitrusten op een bankje en drinken wat. Ook hier barst het van de damherten en kunnen we ze op ons gemak bekijken. na een minuut of 10 gaan we verder en zien deze vink die zich niets van ons aantrekt en op zijn gemak wat zand staat om te woelen. Ik kan redelijk dichtbij komen om deze foto te maken. :-)

Een paar minuten later lopen we weer langs het bezoekerscentrum wat net gaat sluiten. Het valt op dat er een heleboel mannen in boswachters uniform aanwezig zijn. Misschien een vergadering?
Hoe dan ook, rond 17:17 stappen we weer in de auto en gaan we op weg naar huis. Op die vervelende wind op de open vlaktes na was het een prachtige wandeldag in de AWD.


Iedereen bedankt voor de reacties op ons vorige blogbericht.
Groet,
Peter en Janny