Locatie oude boerderij Panneland

 

Het Panneland herbergt een complex van teelhoeken en hakhoutbosjes, hetgeen erop duidt dat hier ooit een boerenbedrijf is geweest. De naam Panneland is ontstaan door de ligging in twee duinpannen, het Voorste en het

Achterste Panneland. Hier tussendoor loopt de Pannelanderweg,die vroeger deel uitmaakte van de verbindingsweg tussen Vogelenzang en Zandvoort. Aan de zuidzijde van deze weg, vlak voor de klim naar het Nieuwkanaal, staat een rij oude iepen en linden. Deze bomen stonden vroeger pal naast de boerderij en in één linde is nog steeds de ijzeren ring te vinden waar de paarden aan vastgebonden werden. 

De eerste bewoner was Adrianus Hulsbosch met zijn vrouw Marijtje Heemskerk. Op 13 maart 1862 werd hun tweede zoon Piet geboren, die later trouwde met Geertje Langeveld. Na het overlijden van zijn vader in 1903 kwam

Piet terug in het Panneland, waar hij tot zijn dood in 1925 woonde. Zijn vrouw Geertje zette het bedrijfje voort. Na haar dood in 1938 bleef hun zoon Jan op de boerderij. Hij heeft er gewoond tot de boerderij in 1948 werd afgebroken.

 

Je kunt veel van de teelhoeken niet goed meer zien door de bomen en andere flora zoals je hieronder kunt zien. En de locatie van de vroegere boerderij is aangeduid met een rode cirkel.

 

 

 

 

 

 

 

Maar als we de bomen en andere flora verwijderen, dan kunnen we de oude teelhoeken nog duidelijk in het landschap zien liggen.

 

 

 

 

 

 

 

 

Hier hebben we de oude boerderij nog even terug op zijn plek gezet. De bomen op de oude foto passen grotendeels nog op de bomen welke er nu nog staan.

 

 

En op de AWD kaart welke wij in de loop der jaren helemaal up to date hebben gebracht met alle namen van de verschillende gebieden, dellen, teelhoeken en andere plekken waar vroeger iets te vinden was.

En zo kunnen we nog steeds oude teelhoeken van onder de begroeiing vandaan halen, en ze weer zichtbaar maken in het landschap in de AWD.

Groet,

Peter en Janny

Verborgen plekken in de AWD: De Franse Kuil

De Franse kuil in de AWD (zeereep) is omstreeks 1740 gegraven door Franse schipbreukelingen omdat ze dorst hadden.

En op de reliëfkaart zien we de Franse kuil nog liggen in de zeereep.

En zo vinden we weer een klein stukje geschiedenis terug in het landschap van de AWD.

Groet,
Janny en Peter

De paardenrenbaan op het Woestduin

Net buiten de AWD liggen het Leyduin, Vinkenduin en het Woestduin ,en hier volgt een kort stukje geschiedenis van die renbaan.

Het korte bestaan van Woestduin: (Citaat uit het boek van Minkema:) 
De openingsmeeting vond plaats op de pinksterdagen 26 en 27 mei 1901 en was zeer druk bezocht. Woestduin was meteen de belangrijkste draf- en renbaan van Nederland.
Het eerste jaar werden er al niet minder dan 15 meetings gehouden, alle op zondag. 
Men ging tot diep in de herfst door met meetings en dan werden er op het terrein potten met kolenvuur geplaatst waar de verkleumde toeschouwers zich konden warmen.
Een enkele keer was zelfs de baan bevroren en werd er in de bochten een laagje mest op aangebracht om de paarden te behoeden voor een uitglijder. De accommodatie werd voortdurend verbeterd.

In 1902 werd binnen de renbaan een grote trainingsbaan aangelegd van circa 1400 meter lengte. Verscheidene draf- en rentrainers vestigden zich op Woestduin, zoals de bekende volbloedtrainer G. Herbst. 
Ook was er een dekstation gevestigd waar zowel volbloedhengsten als draverhengsten stonden. Het koetshuis van het hotel, vanouds bekend als 'De Kazerne', was ingericht als hotel voor jockeys, pikeurs en stalpersoneel, met een grote gezelschapszaal en gelegenheid voor 32 logeergasten. 

Een trainer trad als hoofd van het huis op. In 1906 verrees bij de paddock een nieuwe, achthoekige, totalisatorkiosk. Vanaf 1902 werd de Toekomstprijs voor tweejarige dravers ingesteld, welke op Woestduin werd verreden en die te beschouwen is als de voorloper van de huidige Productendraverij. 
Ook de Sweepstakes voor dravers is er enkele jaren verreden, toen Clingendaal gesloten werd en Duindigt nog niet aangelegd was. 

Datzelfde gold voor de Derby voor volbloeds. Lang heeft de baan Woestduin niet bestaan.
In februari 1909 verboden burgemeester en wethouders van Bloemendaal het houden van koersen op zon- en feestdagen. Doel hiervan was de beteugeling van de goklust, die ongekende vormen zou hebben aangenomen. Volgens de tegenstanders was de baan de "vloek van Kennemerland". Woestduin ging toen noodgedwongen op zaterdag koersen, 
maar dat was funest voor de publieke belangstelling. 

Op 16 oktober 1910 werd de laatste koers op Woestduin verreden en begin 1911 is het landgoed verkocht. Er is dus maar 10 jaar gekoerst.

Hieronder, rechts op de screenshot van mijn AWD kaart zie je het Leyduin, Vinkenduin en het Woestduin zoals het er nu uitziet.

Op de volgende topografische kaart uit 1910 kunnen we de renbaan op het Woestduin nog in volle glorie zien. En zoals je links op de kaarteen beetje kunt zien, was de AWD nog grotendeels een wildernis. Klik op de plaatjes om ze te vergroten.

  













Op de huidige satellietfoto's is er niet veel meer te zien van de paardenrenbaan op het Woestduin. Alleen als je weet dat de renbaan daar ooit heeft gelegen kun je de contouren nog een klein beetje zien.

Maar als we de bomen verwijderen en een schaduw-reliëf toevoegen aan de satellietkaart, dan kunnen we de contouren van de paardenrenbaan ineens weer prima zien.

In 1980 is de renstal, welke is gelegen ten zuiden van de Manpadslaan op enige afstand van de weg, verbouwd. Het pand dat de functie van paardenstal heeft behouden, heeft bij de verbouwing onder meer enkele verblijfsruimten op zolder gekregen. De lantaarn op de kruising van het dak, een niet oorspronkelijk element, is eveneens bij de verbouwing geplaatst. De Stal is nu Rijksmonument ID: 511147.

En zo halen we weer een stukje verleden uit het gebied net buiten de AWD weer terug. 

Later nog meer verborgen plekjes in de AWD.

Groetjes,
Janny en Peter

Verborgen plekken in de AWD. Het Schrama: een eens veelzijdig teelland.

Aansluitend op de akkers van het Vogelenveld in de Amsterdamse Waterleiding Duinen, vinden we de teelhoeken van Schrama. Schrama is de verbastering van een oude familienaam, die oorspronkelijk als ’s Gravenmade bekend staat in de geschiedenis van deze streek.

De naam 's Gravenmade, al vroeg afgekort tot Schramade of Schrama, duikt op verschillende plaatsen in de streek op, onder andere in het Langeveld, waar Cornelis Gerritsz 's Gravenmade woonde. Uit een akte van het jaar 1604 blijkt dat hij nog vijf jaar erfpacht schuldig was voor 18,5 morgen (circa zestien hectare) land, genaamd ’s Gravenmade en gelegen in het eerste deel van de Langevelderduinen.

Dit zou het stuk teelgrond kunnen zijn geweest dat thans nog met de naam Schrama wordt aangeduid. Het was een moerassig stuk land, dat via de beek van Schrama afwaterde naar het Paardenkerkhof. Hij heeft er waarschijnlijk rogge, kool en boekweit verbouwd.
Er heeft op die plaats nooit een boerderij gestaan. De nu nog door eiken- en elzenwallen omgeven akkers werden door verschillende landbouwers beteeld.

De teelgrond op het Schrame is in 2020 grotendeels verborgen onder de bomen in het gebied en vanaf de grond bijna niet als zodanig herkenbaar zoals je op de onderstaande satellietfoto kunt zien.  Klik op het plaatje om te vergroten.

Als we vervolgens de bomen op het Schrama verwijderen en we plaatsen een kleuren schaduw-relief filter, dan zien we kunnen we de rechthoekige teelvelden ineens weer duidelijk zien in het landschap.

Ook zien we de enkele paden die men vroeger gebruikte welke vanaf de grond, en ook niet meer via de satellietfoto te zien zijn. Klik op het plaatje om te vergroten.

We zien ook meteen dat het Ooster kanaal dwars door de teelvelden heen is gegraven.
Weer zo'n verborgen stukje geschiedenis waar wandelaars zo aan voorbijlopen zonder te zien en te weten wat hier vroeger allemaal plaats heeft gevonden. 

Later meer verborgen plekken in de AWD.

Groet,

Janny en Peter

Verborgen plekken in de AWD. Eiland van Rolvers In detail

Eiland van Rolvers.

Omstreeks het begin van de vorige eeuw woonde de familie Rolvers op wat nu het Eiland van Rolvers heet. De fundamenten van hun huis zijn nog te vinden tussen een paar zware populieren die op het erf hebben gestaan.
In deze post wil ik graag laten zien dat het Eiland van Rolvers in het verleden bewerkt is geweest door de familie Rolvers.

Hieronder is het eiland van Rolvers te zien met bomen, en door die bomen is veel van die geschiedenis verborgen voor het oog. Klik op het plaatje om te vergroten.

Niet veel te zien zou je zeggen, maar als we de bomen op het eiland verwijderen, is vooral linksboven ineens duidelijk te zien dat de grond op het eiland bewerkt is geweest in het verleden. Klik op het plaatje om te vergroten.

Later zullen wij nog meer delen in de AWD welke voor het oog verborgen zijn gebleven laten zien op ons blog.

Groet,
Janny en Peter